Chào bác sĩ, em tên là Thủy - đến từ Hải Dương, em năm nay 23 tuổi. Trước đây chu kỳ kinh nguyệt luôn đều đặn 28-30 ngày. Nhưng dạo này em thường xuyên bị chậm kinh mặc dù không quan hệ tình dục. Kỳ kinh nhiều khi kéo dài đến hơn 10 ngày mới hết. Hiện em đang rất lo lắng, không biết kinh nguyệt không đều có gây vô sinh không? Mong được bác sĩ giải đáp! Xin cám ơn bác sĩ!

Giải đáp:

Chào Thủy, rất vui khi được giải đáp thắc mắc của bạn! Trước hết, kinh nguyệt không đều là hiện tượng thường gặp ở phụ nữ. Đồng thời đây cũng là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh phụ khoa nguy hiểm. Nó có thể đe dọa sức khỏe và khả năng sinh sản của nhiều chị em. "Kinh nguyệt không đều có bị vô sinh không?" là băn khoăn lớn của nhiều chị em hiện nay. Hãy cùng lắng nghe những chia sẻ từ bác sĩ chuyên khoa phụ sản của phòng khám phụ khoa Đông Phương trong bài viết dưới đây nhé!

1. Kinh nguyệt không đều là gì?

Ở phụ nữ, chu kỳ kinh nguyệt điển hình xảy ra hàng tháng giữa thời kỳ dậy thì và mãn kinh. Thông thường, chu kỳ kinh ở phụ nữ kéo dài 28 - 32 ngày. Nhiều trường hợp chị em có chu kỳ kinh 21 - 35 ngày vẫn nằm trong giới hạn an toàn. Thời gian hành kinh từ 3 - 7 ngày. Khi đó lượng máu cơ thể bị mất lên tới 80 - 150ml, máu có màu đỏ. Nhưng đôi khi là màu đỏ sẫm. Ngoài ra, có kèm theo chất nhầy ở màng tử cung. Đây được coi là hiện tượng bình thường, không đáng lo ngại.

Chu kỳ kinh nguyệt không đều là tình trạng chu kỳ kinh không đúng định kỳ. Lượng huyết ra nhiều hoặc ra quá ít. Thời gian hành kinh quá dài hoặc quá ngắn… Kinh nguyệt không đều thường gặp ở những bạn gái độ tuổi dậy thì do nội tiết tố, hoạt động của buồng trứng chưa ổn định. Tuy nhiên, nó chỉ xuất hiện trong 2 - 3 năm đầu hành kinh.

Khi có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn là dấu hiệu thể hiện người phụ nữ có sức khỏe sinh sản tốt. Ngược lại, chu kỳ kinh nguyệt thất thường kéo dài chính là triệu chứng điển hình nhất cảnh báo vô sinh - hiếm muộn ở nữ giới. Ở các chị em trong độ tuổi sinh sản, kinh nguyệt không đều mà kéo dài nhiều ngày thì có thể là dấu hiệu các bệnh phụ khoa như: U xơ tử cung, u nang buồng trứng… Các bệnh này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như khả năng sinh sản của chị em phụ nữ.

2. Kinh nguyệt không đều có gây vô sinh?

• Kinh nguyệt không đều có bị vô sinh không?

Theo bác sĩ chuyên khoa: đến tuổi dậy thì chị em bắt đầu xuất hiện kinh nguyệt. Sau một thời gian thì chu kỳ kinh nguyệt ổn định hơn. Tuy nhiên, trên thực tế có rất nhiều yếu tố tác động đến chu kỳ kinh nguyệt của chị em. Cụ thể như: sức khỏe, môi trường sống, công việc, chế độ ăn uống... Khảo sát y tế cho thấy, những phụ nữ không thể mang thai ít nhiều đều có chu kỳ kinh nguyệt không đều.

Tuy nhiên, các chuyên gia khẳng định: không phải tình trạng kinh nguyệt không đều khiến chị em vô sinh. Mà nguyên nhân đến từ các bệnh phụ khoa. Biểu hiện bằng chứng kinh nguyệt không đều. Nói dễ hiểu hơn, kinh nguyệt không đều chỉ là một dấu hiệu cảnh báo vô sinh.

Thêm vào đó, các bác sĩ giải thích: kinh nguyệt không đều do ảnh hưởng của tâm sinh lý, do các yếu tố ngoại cảnh tác động... Biểu hiện kinh nguyệt không đều chỉ diễn ra trong giai đoạn dậy thì, tiền mãn kinh thì chị em sẽ không bị vô sinh. Những trường hợp này chỉ cần xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh. Kèm theo thư giãn tinh thần thì kinh nguyệt sẽ hoạt động bình thường trở lại. Sẽ không ảnh hưởng đến khả năng mang thai.

• Kinh nguyệt không đều kéo dài do mắc các bệnh phụ khoa dẫn đến vô sinh

Theo một số nghiên cứu tại Việt Nam, phụ nữ không đều kinh sẽ có nguy cơ bị vô sinh cao gấp 1,2 đến 1,3 lần so với phụ nữ có kinh đều. Do đó, nguyên nhân của chu kỳ kinh không đều tiềm ẩn vô sinh nữ là do bạn đã mắc phải các căn bệnh nguy hiểm như hội chứng buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung hay u tử cung, u xơ tử cung,… Hậu quả nghiêm trọng nhất do rối loạn kinh nguyệt thường xuyên và kéo dài là gây ra vô sinh, hiếm muộn. Bởi thực tế, hầu hết các trường hợp vô sinh ở nữ đều đã hoặc đang gặp phải tình trạng kinh nguyệt không đều. 

Kinh không đều không phải là nguyên nhân chính gây vô sinh. Mà một số bệnh liên quan đến cơ quan sinh dục như viêm phần phụ, tắc ống dẫn trứng, u xơ tử cung… Trường hợp này chị em kịp thời phát hiện bệnh sớm. Sau khi điều trị thành công bệnh phụ khoa. Chu kỳ kinh nguyệt trở lại bình thường, chị em sẽ lại có khả năng làm mẹ. Trái lại, những bệnh này nếu không được điều trị kịp thời. Đây chính là nguyên nhân khiến chị em không thụ thai được, dẫn đến vô sinh ở nữ giới. 

• Bác sĩ chuyên khoa tại phòng khám Đông Phương tư vấn

Như vậy từ những phân tích trên, Thủy thân mến! Mặc dù tình trạng rối loạn kinh nguyệt không phải là nguyên nhân trực tiếp gây vô sinh. Nhưng nếu những rối loạn này không được chấm dứt nhanh chóng sẽ là điều kiện dễ dàng khiến bạn mắc bệnh phụ khoa. Chẳng may trong trường hợp mắc các bệnh phụ khoa nặng không kịp thời điều trị sớm. Hậu quả đáng tiếc xảy ra là có thể khiến bạn mất đi khả năng sinh con. Khi thấy những bất thường của kinh nguyệt cần đến ngay các bệnh viện, phòng khám phụ khoa uy tín để thăm khám. Chị em nên lắng nghe tư vấn của bác sĩ để có hướng điều trị kịp thời.

3. Kinh nguyệt không đều và bệnh phụ khoa liên quan

Vô sinh ở nữ giới hiện đang chiếm khoảng 40% tỷ lệ các trường hợp bị bệnh. Con số này đang không ngừng gia tăng. Việt Nam là nước có tỷ lệ mắc vô sinh nhiều nhất thế giới. Và điều này đã được cảnh báo từ lâu. Nhưng dường như không ai để ý đến nó. Hoặc vẫn còn đang xem nhẹ nó. Đặc biệt là các chị em tuổi đời còn trẻ. 

• Kinh nguyệt không đều nghiêm trọng dẫn đến mắc các bệnh phụ khoa

Trong thực tế, số liệu thống kê có tới 98% các trường hợp vô sinh hiếm muộn ở nữ. Hiện tượng này được chẩn đoán và có những dấu hiệu kinh nguyệt không đều. Hoặc kỳ kinh ra nhiều, rong kinh, chậm kinh… Nếu đã bước qua tuổi dậy thì mà những hiện tượng này vẫn xảy ra thì hậu quả các bạn gái sẽ phải đối mặt với nguy cơ vô sinh nhiều hơn. 

Kinh nguyệt không đều còn gây ảnh hưởng tới quá trình thụ thai. Thậm chí có thể dẫn tới vô sinh - hiếm muộn. Bởi bất thường về kinh nguyệt chứng tỏ việc rụng trứng không được ổn định. Đó có thể là sự thay đổi nội tiết tố. Hoặc nữ mắc bệnh viêm nhiễm phụ khoa, bệnh về buồng trứng, vòi trứng, tử cung. Khi đó, nguy cơ có con sẽ khó hơn do thụ thai khó diễn ra. Vì vậy, chị em không được chủ quan khi kinh nguyệt của mình không đều. Đây có thể là nguyên nhân dẫn đến các bệnh phụ khoa nguy hiểm.

Lời khuyên:

Như đã nêu trên, bất cứ những bất thường nào ở kinh nguyệt cũng phản ánh những vấn đề về hệ sinh sản của chị em. Vì thế, khi bị kinh nguyệt không đều kéo dài thì nguy cơ vô sinh có khả năng xảy ra. Để đảm bảo tốt nhất khả năng sinh sản cũng như thiên chức làm mẹ, chị em phụ nữ nên chủ động thăm khám phụ khoa định kỳ. Điều đó nhằm phát hiện sớm những bất thường về cơ quan sinh dục. Khám phụ khoa còn là cách giúp phái nữ kiểm soát được những nguy cơ mắc những bệnh do rối loạn kinh nguyệt gây ra.

4. Làm thế nào để ngăn chặn tình trạng rối loạn kinh nguyệt ảnh hưởng tới kế hoạch mang thai của bạn?

Tình trạng rối loạn kinh nguyệt càng trầm trọng thì càng đẩy cao nguy cơ vô sinh, hiếm muộn. Do đó, để ngăn chặn điều này, nữ tuổi dậy thì cũng như các chị em đang trong độ tuổi sinh sản nên học cách phòng tránh nguy cơ gây ra kỳ kinh không đều.

• - Giữ cân bằng tâm lý

Đây là cách đầu tiên chị em nên làm. Tránh để bản thân bị ảnh hưởng bởi những cảm xúc tiêu cực. Rối loạn tâm lý có thể khiến cho chu kỳ kinh nguyệt bất ổn. Thậm chí là khiến phụ nữ rơi vào trầm cảm. Với bạn gái tuổi dậy thì nên cố gắng cân bằng giữa việc học và vui chơi giải trí. Còn trường hợp nếu như vợ chồng bạn đang cố gắng để có em bé. Không tự gây áp lực cho chính mình, cố gắng giữ tâm lý thoải mái. Hãy giảm bớt gánh nặng công việc. Dành thêm nhiều thời gian nghỉ ngơi, thư giãn để tâm trạng vui vẻ.

• - Quan tâm đến chế độ ăn uống lành mạnh

Bên cạnh đó chế độ dinh dưỡng có tác động tới các vấn đề về sức khỏe sinh lý, trong đó có kinh nguyệt. Phụ nữ ăn nhiều thực phẩm có hàm lượng cao chất béo và tinh bột thì dễ bị tăng cân. Chỉ số khối cơ thể (BMI) cao. Nó sẽ làm cho chức năng buồng trứng bị suy giảm. Quá trình sản sinh hormone nội tiết gặp nhiều trục trặc. Các chị em sẽ dễ bị mắc hội chứng buồng trứng đa nang – căn bệnh phụ khoa gây vô sinh.

Ngược lại, chế độ ăn nghèo nàn dinh dưỡng làm cho cơ thể gầy yếu. Chỉ số khối quá thấp sẽ ức chế quá trình sản sinh hormone leptin. Mà việc thiếu đi lượng hormone leptin cần thiết sẽ làm cho kinh nguyệt bị rối loạn, ảnh hưởng tới khả năng có thai.

Vì thế, nếu chị em nào thừa cân thì không nên tuân theo chế độ ăn kiêng kém khoa học. Cần duy trì chế độ ăn uống cân bằng đảm bảo đầy đủ các yếu tố: đạm, tinh bột, vitamin và khoáng chất. Ngoài ra không sử dụng rượu bia, chất kích thích. 

• - Không tập luyện thể dục, thể thao một cách quá sức

Kế tiếp chị em cần lưu ý thể dục mỗi ngày. Các hoạt động thể chất giúp duy trì sức khỏe cũng như tinh thần. Đồng thời, rèn luyện thể dục thể thao đều đặn để có một cơ thể khỏe mạnh. Thế nhưng, bạn cần có chế độ tập luyện vừa phải, để không làm ảnh hưởng tới khả năng rụng trứng. Hãy chọn lựa những môn thể thao yêu thích, vừa sức, để tập luyện mỗi ngày.

• - Cẩn trọng với việc sử dụng thuốc

Nếu bạn đang có bệnh, bạn nên đi khám để được bác sĩ hướng dẫn điều trị cụ thể. Không tùy tiện tự chữa bệnh cho mình, nhất là trong việc sử dụng thuốc. Bởi hiện nay, có rất nhiều loại thuốc có tác dụng phụ gây rối loạn kinh nguyệt như là kháng sinh trị cảm cúm, thuốc chống trầm cảm, thuốc hóa trị… Đặc biệt với những loại thuốc tránh thai cấp tốc thì tuyệt đối không được phép lạm dụng, không uống quá 2 viên trong 1 tháng.

• - Khám sức khỏe phụ khoa định kỳ

Điều này rất quan trọng để sàng lọc những vấn đề bất thường ở tử cung, buồng trứng giúp phát hiện ra những bệnh lý phụ khoa và điều trị từ sớm. Nếu như bạn bị rối loạn kinh nguyệt và đang mong muốn có con, bạn nên chủ động đi khám sớm.

Nếu trong khoảng thời gian 12 tháng liên tiếp, 2 vợ chồng quan hệ bình thường mà không sử dụng bất kì biện pháp tránh thai nào nhưng không có con thì được gọi là vô sinh, hiếm muộn. Khi ấy, bạn cần liên hệ tới những trung tâm y tế chữa vô sinh hiếm muộn để được các bác sĩ tại đây tư vấn phương pháp điều trị vô sinh.